“მე მგონია, რომ ძალიან ბევრი კაცი პირდაპირ საფრთხედ აღიქვამს კვოტირებას - ისინი თავიანთ ადგილს უფრთხილდებიან. რადგან კაცები “ქართული ოცნების” სიაში მძლავრად არიან წარმოდგენილი, არა მგონია, რომ მათ დათმონ თავიანთი ადგილები და პრივილეგიები”, - ნინო გოგუაძე.
არჩევნებიდან რამდენიმე დღეში თქვენი პარტია არაერთმა ლიდერმა დატოვა. მოქალაქეების ერთი ნაწილის აზრით, საარჩევნო ბარიერთან ყველაზე ახლოს მდგომი პარტიის წევრებისგან ასეთი გადაწყვეტილება საკმაოდ უპასუხისმგებლო და მოულოდნელი იყო. საინტერესოა თქვენი აზრი პარტიაში მიმდინარე პროცესებთან დაკავშირებით.
- მართლაც ძალიან მძიმე დღეები იყო ჩვენთვის და მოულოდნელი იყო, რომ ჩვენ ვერ გადავლახეთ საარჩევნო ბარიერი. ამ მარცხზე პასუხისმგებლობა მთლიანად აიღო ირაკლი ალასანიამ, რომელიც დროებით წავიდა პოლიტიკიდან, მაგრამ ფორმალურად რჩება პარტიის წევრად და ასევე ფორმალურად არის პარტიის თავმჯდომარეც. ჩვენ ჯერ არ ვაპირებთ რეორგანიზაციამდე და წელში გამართვამდე ყრილობის ჩატარებას, შესაბამისად, ამ დრომდე ირაკლი ალასანიას მოუწევს პარტიის ხელმძღვანელობა.
ახლა ჩვენთვის ფიქრის, დაშვებული შეცდომების გაანალიზების და რეორგანიზაციის დროა. აღმოჩნდა, რომ ჩვენს პარტიაში ბევრი იყო ისეთი ადამიანი, რომელიც ვერ ხედავს თავს ოპოზიციაში. ამიტომ დღეს დადგა ის დრო, როცა ყველა ამ ადამიანმა უნდა გადაწყვიტოს, სად ურჩევნია ყოფნა.
ოპოზიციაში ყოფნა რა თქმა უნდა, არ არის ძალიან კომფორტული, მაგრამ ოპოზიციაში ყოფნა არის ღირებულებითი არჩევანი, სწორედ ის ღირებულებითი არჩევანი, რომლის გამოც შეიქმნა პარტია “თავისუფალი დემოკრატები”. ჩვენ ამ ღირებულებების დეკლარირება არაერთხელ მოგვიხდებია. ეს არის ევროპული არჩევანი, ლიბერალური ფასეულობები და დემოკრატია. ამიტომ ამ პარტიაში დარჩებიან მხოლოდ ის ადამიანები, რომლებიც მიუხედავად იმისა, პოპულარული იქნება თუ არა ესა თუ ის თემა, დაიცავენ ამ ღირებულებებს.
ჩემთვის ძალიან სამწუხარო იყო ვოლსკისთან ერთად ჩვენი ყოფილი თანამებრძოლების ხილვა. ეს იყო მოულოდნელი, გასაკვირი და გაუგებარიც არის, როგორ შეიძლება ოპოზიციის ერთ-ერთი ლიდერი არჩევნებიდან ორი დღის შემდეგ მზად იყოს ამ ხელისუფლებასთან თანამშრომლობისთვის, რომელსაც ჩვენ პრინციპულ ოპოზიციაში ვედექით. ჩვენ პარტიას მიგვაჩნია, რომ ამ ხელისუფლებას ჰყავს არაფორმალური მმართველი, რომელმაც დაიმორჩილა დამოუკიდებელი სასამართლო და ჩააბარა მურუსიძეს, ჰყავს პოლიტპატიმრები და ჩვენი ბიჭები, რომლებიც კაბელების საქმის გამო დღემდე ციხეში არიან, სწორედ პოლიტიკური პატიმრები არიან. ეს ხელისუფლება ავიწროებს მედიას, ყავს პოლიტიკური პროკურატურა და ამის ფონზე ჩემთვის მიუღებელია ჩვენი ყოფილი ლიდერების სურვილი, მოხვდნენ ხელისუფლების თანამდებობებზე.
- რა მდგომარეობაშია დღეს პარტია, რა არის ის ღირებულებები, რომელიც გაერთიანებთ დარჩენილ წევრებს და რა მედიუმში აპირებთ მუშაობის გაგრძელებას?
- “თავისუფალი დემოკრატები” გადავარჩინეთ მხოლოდ იმიტომ, რომ კარგად გვაქვს გაანალიზებული ჩვენი ღირებულებები და წარმოდგენილი ის სივრცე, სადაც გავაგრძელებთ მუშაობას. რა პირობებში მოგვიწევს ჩვენ როგორც მოქალაქეებს და როგორც ოპოზიციას ცხოვრება: ხელისუფლებას ექნება საკონსტიტუციო უმრავლესობა და მას ეყოლება ერთადერთი ოპოზიცია. ერთადერთს ვამბობ შეგნებულად, ვინაიდან “პატრიოტთა ალიანსს” მე ვერ განვიხილავ რეალურ ოპოზიციად და ის უფრო “ქართული ოცნების” რადიკალური ფრთა მგონია. როგორ წარმოგიდგენიათ, როგორ წარიმართება საპარლამენტო მუშაობა? ეს არ იქნება იდეათა კონკურენცია, ეს არ იქნება შეჯიბრი იმაში, ვინ უფრო სწორ წინადადებას წამოაყენებს ჩვენი მომავლისთვის, ეს არ იქნება კანონების მიღებაზე მუშაობა. ეს იქნება იმ დისკურსის გაგრძელება, რასაც ჩვენ ვუყურებთ უკვე 4 წელია: თქვენ სისხლიანებო, თქვენ უნიათოებო და ამ ტიპის კომუნიკაცია. არანაირ თვისობრივ სიახლეს, გარდა იმისა, რომ უმრავლესობა ისე შეკერავს და მოჭრის კონსტიტუციას, როგორც გაუხარდება, მე ვერ ვხედავ.
ამ ვითარებაში ვფიქრობთ, რომ ძალიან მნიშვნელოვანი სივრცე გაიხსნება პარლამენტს გარეთ და იქ, დიახ, თავისუფალი დემოკრატები ვიქნებით აქტიურად ოპონირების რეჟიმში, რადგან ხელისუფლებას მუდამ ჭირდება ოპონირება და კონტროლი. მით უმეტეს, ასეთი მაღალი კონცენტრირების მქონე ხელისუფლებას. შესაბამისად, ჩვენ ვფიქრობთ ვიყოთ ძალიან აქტიურები, იქნება ეს მედიის თავისუფლება, საკონსტიტუციო ცვლილებები, თავისუფალი სასამართლო, ადამიანის უფლებები და ა.შ.
- არჩევნების შემდეგ ისმოდა პროდასავლური პარტიების კრიტიკა იმის შესახებ, რომ არ გაერთიანდით და არ გაზარდეთ პარლამენტში შესვლის შანსი. თქვენ რამდენად შესაძლებელი გეჩვენებათ გაერთიანების შესაძლებლობა და თუ თვლით, რომ ეს გაზრდიდა თქვენს შანსებს?
- მე საერთოდ, ინტეგრაციული პროცესების მომხრე ვარ და ვფიქრობ, რომ ყველა ლიბერალური ღირებულებების მქონე პარტიასთან და ადამიანთან ერთად უნდა გამოვნახოთ თანამშრომლობის ფორმები, მაგრამ თავისუფალი დემოკრატები და რესპუბლიკელები მთლად ეგეთ კორელაციაშიც არ არიან ერთმანეთთან. ბევრი ადამიანებისთვის, ვისთვისაც მისაღები იყო თავისუფალი დემოკრატები, მიუღებელი იყო რესპუბლიკური პარტია და პირიქით.
ჩვენ როდესაც წამოვედით ოპოზიციაში, რესპუბლიკური პარტია კიდევ დარჩა ოცნების ხელისუფლებაში ორი წლით და არჩევნებამდე სულ რამდენიმე თვით ადრე გამოვიდნენ კოალიციიდან. ჩვენ ოპოზიციაში წამოსვლიდან მალევე ვთქვით, რომ არჩევნებში მონაწილეობას მივიღებდით დამოუკიდებლად. ხელისუფლების დატოვების შემდეგ არც “რესპუბლიკელებისგან” წამოსულა სურვილი თანამშრომლობის და გაერთიანების.
ახლა ყველამ უნდა გავაანალიზოთ, იყო თუ არა ეს სწორი გადაწყვეტილება და ყველამ ვისწავლოთ საკუთარი შეცდომებიდან.
- თქვენს პარტიას აკრიტიკებდნენ იმის გამოც, რომ მაჟორიტარების კანდიდატების უმრავლესობა იყო კაცი და მიუხედავად სიაში დაცული შიდა კვოტებისა, პარტია მაინც საკმაოდ მასკულინურად გამოიყურებოდა. იგივე ის პოლიტიკოსები, რომლებმაც პარტიის დატოვებიდან ძალიან მალე ყოფილი ოპოზიციონერები ვნახეთ ხელისუფლების მხარდამჭერებად, იყვნენ კაცები. ამის მიუხედავად, პარტიის თავმჯდომარედ მაინც ირაკლი ალასანია რჩება. რატომ არ მოიზრებთ პარტიის ხელმძღვანელად ქალს, მით უმეტეს იმ რეალობაში, როდესაც პარტიისადმი და ფასეულობებისადმი ერთგულება ქალებს უკეთ გამოგივიდათ ამ შემთხვევაში?
- მე საერთოდ, ყოველთვის ვამბობ, რომ ადამიანის უფლებები არის ჩვენი პარტიის პრიორიტეტი და ქალის უფლებებიც არის ადამიანის უფლებები. შესაბამისად, მეც ძალიან ბევრს ვფიქრობ ქალების გაძლიერებაზე, თუმცა არ მგონია, რომ ლიდერად შეიძლება დაინიშნოს ვინმე: ლიდერი უნდა გახდე, უნდა აჩვენო, რომ ეს შეგიძლია. თუ ირაკლი ალასანია გავა პოლიტიკიდან, ჩვენ არ ვაპირებთ მასთან ყველაფრის შეთანხმებას. ამ პროცესებს წარვმართავთ ჩვენ, პარტიაში დარჩენილები და იმასაც ვერ ვიტყვი, რომ პარტიაში მხოლოდ ქალები დავრჩით, ძალიან მნიშვნელოვანი კაცები ისევ რჩებიან პარტიაში.
- ჩვენ გავაანალიზეთ ყველა პარტიის პროგრამა არჩევნებამდე და ვეძებდით, როგორ იყო პროგრამებში ასახული გენდერული საკითხები. ანალიზისას ჩვენ მოგვეჩვენა, რომ გარკვეულწილად თქვენი და ქართული ოცნების პროგრამები ამ მხრივ თანხვედრაში იყო. მაგალითად, ორივე პარტიას მხოლოდ პროგრამის შესავალში ეწერა, რომ მხარს უჭერს გენდერულ თანასწორობას, თუმცა არც ერთი პარტიის პროგრამაში ცალკეული საკითხები ქალების პერსპექტივიდან დამუშავებული. თქვენმა პარტიის წარმომადგენელმა ამასთან დაკავშირებით გვითხრა, რომ პროგრამაში ქალებზე ცალკე საუბარი საჭირო არ არის. უკვე არჩევნების შემდეგ მაინტერესებს, თუ აპირებთ პროგრამის გადახედვას და იმ საკითხებს, რომლითაც თავისუფალი დემოკრატები პოზიციონირებას გააგრძელებს.
- მართალი გითხრათ, ცოტა მიკვირს. ჩვენ ძალიან დიდ მნიშვნელობას ვანიჭებთ ქალთა უფლებებს. ჩვენ ვიყავით სავალდებულო კვოტირების მომხრე, მაგრამ ვინაიდან კანონი ჯერ კიდევ არ გვავალდებულებს ამას, პროპორციულ სიაში მაინც დავიცავით შიდა კვოტირება და ყოველი მესამე იყო ქალი.
ჩვენ ასევე ვიცით ქალების შესაძლებლობები და ქალების პრობლემები. ყველა ერთად ვადევნებთ თვალს იმ ძალადობის კასკადს, რომელიც ხორციელდება ქალებთან მიმართებით. ეს საგანგაშოა და ჩვენ ვფიქრობთ, რომ ამაზე მუშაობას აუცილებლად გავაგრძელებთ.
- თუმცა თქვენგან, როგორც პოლიტიკოსისგან, რომელმაც იცის ქალების პრობლემები, არსებობდა მოლოდინი, რომ მაგალითად, მხარს დაუჭერდით კანონს ფემიციდის შესახებ. ეს მოლოდინი არ ასრულდა.
- დიახ, სამწუხაროდ არ ვიყავი ფემიციდის კანონის განხილვისას. მე არ დავდიოდი პარლამენტში რაღაც პერიოდის განმავლობაში: “კაბელების საქმის” და “რუსთავის ორის” პროცესების გამო, ჩემი შინაგანი პროტესტის გამოსახატად და დიახ, ვჯავრობ, რომ არ მივიღე მონაწილეობა ორი მნიშვნელოვანი კანონის გატანაში. ერთი ასეთი ფემიციდის კანონია, მეორე ნარკოტესტირების გაუქმება.
- 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებს რომ გავცდეთ, თქვენ იყავით წინა მოწვევის პარლამენტის წევრიც და საინტერესო იქნება შეფასება, გენდერის კუთხით, რას თვლით ამ პარლამენტის მუშაობაში ყველაზე კარგ და ყველაზე სუსტ გადაწყვეტილებად?
- მიუხედავად იმისა, რომ წინა მოწვევის პარლამენტში ძალიან ბევრი ქალი არ იყო, ისინი იყვნენ საკმაოდ აქტიურები. მეორე საქმეა, რამდენად მომწონს მე მათი ღირებულებები და როგორ შევაფასებთ მათ საქმიანობას, მაგრამ ისინი ნამდვილად იყვნენ ძალიან აქტიურები.
- რას ელოდებით ახალი პარლამენტისგან თუ გაქვთ გენდერულად მნიშვნელოვან საკითხებზე გარკვეული მოლოდინები?
- რას ველოდები ახალი პარლამენტისგან? სიმართლე გითხრათ, ახლა არ ველოდები, რომ რომელიმე ქალი ან კაცი პოლიტიკოსი გარღვევას მოახდენს საკონონმდებლო კუთხით საქართველოს პარლამენტში. ვფიქრობ, რომ ეს იქნება არაფორმალური მმართველის სურვილების გაჟღერების და დაკანონების ორგანო.
მე მგონია, რომ ძალიან ბევრი კაცი პირდაპირ საფრთხედ აღიქვამს კვოტირებას - ისინი თავიანთ ადგილს უფრთხილდებიან. რადგან კაცები “ქართული ოცნების” სიაში მძლავრად არიან წარმოდგენილი, არა მგონია, რომ მათ დათმონ თავიანთი ადგილები და პრივილეგიები. ამიტომ, ვფიქრობ, რომ ამ პარლამენტში კვოტირების ბედს დადებითად არ გადაწყვეტენ. კაცები დაფოფინებენ იმ ადგილს, რომლის დათმობაც დასჭირდებათ, თუ ქალებს შემოუშვებენ. სწორედ ამიტომ იგონებენ სხვადასხვა არგუმენტებს, თუ რატომ არის კვოტირება ცუდი და ახერხებენ, რომ ისევ ქალთა უფლებების კუთხით იმსჯელონ ამაზე.